W II Niedzielę Adwentu, zgodnie z uchwałą Konferencji Episkopatu Polski, obchodzony jest Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie, któremu w tym roku towarzyszy hasło: „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”.
Celem tego dnia jest duchowe i materialne wsparcie Kościoła katolickiego w krajach Europy Wschodniej i Azji Środkowej: na Białorusi, Litwie, Łotwie i Estonii, na Ukrainie, w Mołdawii, Rosji, Armenii, Azerbejdżanie, Gruzji, Kazachstanie oraz w Tadżykistanie, Kirgizji i Uzbekistanie.
Aktualnie, Kościołowi za wschodnią granicą służy 168 kapłanów diecezjalnych, 364 kapłanów zakonnych, 213 sióstr i 37 braci zakonnych z Polski oraz wolontariusze świeccy.
Mijający rok w Kościele na Wschodzie jest naznaczony ciągle trwającą wojną na Ukrainie, zbierającą tragiczne żniwo, kolejnym exodusem Ormian z Górskiego Karabachu, niepokojącymi wieściami o kapłanach na Białorusi i trudnymi konsekwencjami wojny, dotykającymi również inne kraje.
W fali pomocy jaka ciągle płynie z Polski na Ukrainę, od samego początku wojny uczestniczy też Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie przy Konferencji Episkopatu Polski. We współpracy z różnymi instytucjami, wspólnotami i dzięki ofiarodawcom indywidualnym udało się i nadal udaje zorganizować wiele transportów z pomocą humanitarną, a także pomagać tym, którzy zdecydowali się schronić w Polsce.
Wsparcie Zespołu, przebiegające poprzez parafie, zgromadzenia zakonne czy instytucje takie jak Caritas Spes Ukraina, kierowane jest przede wszystkim do ludzi mieszkających na obszarach szczególnie dotkniętych skutkami wojny.
Dotychczas na pomoc Ukrainie z funduszy Zespołu zostało wydanych 1 mln 616 tysięcy 237 złotych, z których zostały zakupione żywność, artykuły medyczne, środki czystości, a także generatory prądotwórcze i piecyki do ogrzewania.
Zespół pokrywa również koszty transportu pomocy humanitarnej – takich transportów zostało zorganizowanych 22. Ponadto na Ukrainie Zespół wspiera finansowo funkcjonowanie domów seniora, domów dziecka i wielu wspólnot parafialnych, które przyjęły uchodźców wewnętrznych.
Zespół pomógł też w organizacji letniego wypoczynku dla dzieci, które dzięki temu mogły choć na chwilę oderwać się od wojennej rzeczywistości.
Działalność Zespołu to nie tylko Ukraina, choć obecna sytuacja ciągle wymaga wsparcia. Dlatego pomoc Zespołu kierowana jest do konkretnych odbiorców, tam, gdzie jest najbardziej potrzebna.
W 2023 roku zostały zrealizowane 194 prośby na kwotę 3 mln 11 tysięcy 757 złotych. Zespół wsparł remonty domów dla uchodźców z Górskiego Karabachu w Armenii. Pomógł również w organizacji letniego wypoczynku połączonego z formacją dla dzieci i młodzieży. Tą pomocą zostały objęte 32 grupy z Ukrainy, Białorusi, Gruzji, Uzbekistanu, Kazachstanu i Syberii.
